„Zaśpiewać Konopnicką” to piąty już wspólny Teatru Nie Teraz i Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu projekt artystyczny zrealizowany w ostatnich latach. Cztery z nich to autorskie spektakle – scenariusz i reżyseria Tomasza A. Żaka, twórcy i dyrektora TNT, powstałe z inspiracji i fascynacji twórczością naszej wielkiej poetki Marii Konopnickiej: „O krasnoludkach i sierotce Marysi” (2020), „Rzeczpospolita” (2021), „Prometeusz i Syzyf” (2022, reżyseria Grzegorz Kempinsky), „Pisz do mnie więcej” ( 2023) i „Zaśpiewać Konopnicką” (2024). Wyjątkowość tej ostatniej premiery polega na tym, że jej twórca wpisał ją w konwencję śpiewogry (musicalu).
Ta formuła doskonale się sprawdza, gdy chodzi o dotarcie do odbiorcy z patriotycznym i tożsamościowym przesłaniem Marii Konopnickiej, w formie artystycznej przywracając pamięć o tej obecnie programowo rugowanej z podręczników szkolnych autorce kultowej „Roty”. Premiera tego spektaklu odbyła się w Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu 5 października, natomiast prapremiera miała miejsce w Zakliczyńskim Centrum Kultury (sala im. S. Jordana) 11 października o godzinie 18:00.
„Zaśpiewać Konopnicką” to opowieść o wędrownej grupie wagantów, ludowych śpiewaków i opowiadaczy, których niegdyś pełno było na polskich wiejskich drogach i na ryneczkach i placykach małych miasteczek. Ich występy było wielką atrakcją, swoistym świętem, tak dla dorosłych, jak i dla dzieci. Bohaterowie naszego spektaklu, choć wpisani w te niegdysiejsze ramy, przychodzą do widza tu i teraz. Korzystając z tekstów i poezji Konopnickiej opowiadają o tym, co dzisiaj ważne dla każdego.
Wart podkreślenia jest pomysł twórcy tego spektaklu, zastosowanie po raz pierwszy w TNT niezwykle rzadko używanych heligonek.
Heligonka lub helikónka to czeski, słowacki i polski góralski akordeon guzikowy diatoniczny, podobny do alpejskiej Steirische Harmonika. Podobnie jak ten ostatni, heligonka różni się od innych typów diatonicznych akordeonów guzikowych posiadaniem uzupełnionej i wzmocnionej partii basowej (Wikipedia).
Najistotniejszym jednak przesłaniem występu tej grupy śpiewaków, tancerzy i muzyków jest „Dobra Nowina”. Oni chcą nam powiedzieć, ze życie ma sens, a wiara w Boga i miłość Ojczyzny to piękne uczucia. W inscenizacji wykorzystano w większości zapoznane lub wręcz nieznane teksty poetyckie Marii Konopnickiej.
„Zaśpiewać Konopnicką” – widowisko teatralne
scenariusz, scenografia, reżyseria: TOMASZ A. ŻAK
muzyka: MARCIN KORBUT
współpraca plastyczna: JERZY DUDA
aktorzy:
HALINA MACHEL – jako Gwiazdorzyca
MARCIN KORBUT – jako Kapelmistrz (oraz heligonka i klarnet)
JUSTYNA CHMIELEK-KORBUT – jako Dziewczyna 1 z Kapeli (oraz skrzypce)
DOROTA TOKARZ – jako Dziewczyna 2 z Kapeli
ADAM GAURA– jako Chłopiec (oraz heligonka)
technika: RYSZARD ZAPRZAŁKA
⁕ Specjalne podziękowania dla Barbary Bukowskiej (Żarnowiec) i Anny Oświęcimskiej (Zakliczyn)
Ryszard Zaprzałka
Zdjęcia: Anna Oświęcimska i Paweł Duda