Rzeczpospolita
według eseju Marii Konopnickiej „Polskie ziemie: krajobraz”

 Scenariusz i reżyseria: TOMASZ A. ŻAK
Aktorzy: ANDRZEJ KRÓL i ALEKSANDRA PISZ
Muzyka: MARCIN GUZIK
Kierownictwo techniczne: RYSZARD ZAPRZAŁKA

Specjalne podziękowania dla Pawła Bukowskiego, dyrektora Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu oraz artysty plastyka Jerzego Dudy.

Prapremiera:
Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu, 11 września 2021 r.

Premiera:
Ośrodek Praktyk Artystycznych DOM LUDOWY w Maszkienicach

W roku 1904 Maria Konopnicka napisała wyjątkowej literackiej urody esej, który, tak jak Sienkiewiczowska „Trylogia”, miał „krzepić serca” Polaków dążących do odzyskania niepodległości Ojczyzny. I faktycznie, dzieło to, jak pisze prof. Tadeusz Budrewicz, było „przez przynajmniej dwie dekady po opublikowaniu cytowane i wzmiankowane bardzo często, wielokrotnie przedrukowywano całe akapity w różnych podręcznikach; pokolenie budowniczych II Rzeczpospolitej wychowało się na „Rocie” i „Polskich ziemiach”.

Niezwykłym jest to, że od ponad 100 lat tekst ten nie był wznawiany. Stało się to dopiero w roku 2021, kiedy premierze pięknego wydania „Ziem polskich” przez Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu towarzyszyła prapremiera widowiska teatralnego przygotowanego przez Teatr Nie Teraz, a opartego na tym tekście.

Nas zamysł inscenizacyjny wpisuje się w konwencję „teatru drogi”, która w tym przypadku prowadzi dwójkę naszych bohaterów do symboliczno-historycznej przestrzeni Polski przedrozbiorowej, ale jednocześnie ten narodowy kulturowy kod jest wpisany w czas swoistego uniwersum, w którym może się odnaleźć współczesny człowiek. Problem z tożsamością jest dzisiaj jednym z największych zagrożeń dla przyszłości Polski, a trwająca wojna kulturowa nie oszczędza niczego i nikogo, kto tę tożsamość mógłby przekazywać młodym ludziom. I bywa już tak, jak w naszym spektaklu, że z miłością Ojczyzny trzeba schodzić do podziemia.